Triển khai xây dựng hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể Nghệ thuật Xòe Thái đệ trình UNESCO

Nghệ thuật Xòe Thái. Nguồn: langvietonline

Theo đó, triển khai việc xây dựng hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể trình UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thế đại diện của nhân loại hoặc Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khấn cấp theo danh mục đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã họp triển khai việc chuẩn bị lập hồ sơ “Nghệ thuật Xòe Thái” với các địa phương Lai Châu, Sơn La, Điện Biên, Yên Bái và Thanh Hóa.
Nghệ thuật Xòe là kết quả sáng tạo nghệ thuật xuất phát từ lao động của cộng đồng người Thái nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của chính họ và của quần chúng nói chung. Sau những ngày lao động mệt nhọc, hòa mình với Nghệ thuật  Xòe không chỉ giúp người ta tìm lại cảm giác thư thái và hứng khởi mà còn làm cho mối quan hệ làng bản, quan hệ xã hội thêm gắn bó hơn, dễ gần nhau hơn. Từ đó, Nghệ thuật Xòe trở thành phương tiện giao tiếp, kết nội cộng đồng, trờ thành biểu trưng cho tình đoàn kết, sự kết tinh kinh nghiệm sống và lối tư duy sáng tạo trong đời sống sinh hoạt thường ngày của người Thái; là cầu nối giúp chúng ta hiểu hơn về cuộc sống con người Tây Bắc và góp phần làm giàu đẹp cho nghệ thuật múa dân gian Việt Nam nói riêng và văn hóa nước Việt nói chung.
Nghệ thuật Xòe Thái hiện vẫn đang được duy trì và phát triển, không chỉ trong cộng đồng dân tộc Thái mà còn có sức sống mãnh liệt và lan tỏa tới nhiều dân tộc khác tại các tỉnh thành trong cả nước. Tuy nhiên, trong trong xu thế hội nhập của đất nước có sự giao thoa, ảnh hưởng của văn hóa nước ngoài nên Nghệ thuật Xòe truyền thống đang có nguy cơ bị mai một. Thế hệ trẻ không thể hiện được động tác nhịp nhàng, tinh tế như những người cao tuổi.

Nghệ thuật Xòe Thái. Nguồn: internet

Hiện nay, Nghệ thuật Xòe Thái đã được các cấp, các ngành quan tâm và bảo vệ, tiếp tục duy trì theo truyền thống. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch các địa phương có Nghệ thuật Xòe tham mưu với tỉnh tổ chức múa xòe trong các sự kiện văn hóa, lễ hội truyền thống của địa phương, lồng ghép chương trình nghệ thuật trình diễn dân gian, trong đó có Nghệ thuật Xòe Thái vào các chương trình ngoại khóa trong trường học. Các đội văn nghệ thuộc các bản, đặc biệt là các bản văn hóa du lịch đã góp phần bảo vệ và phát triển Nghệ thuật Xòe Thái.  Tại các bản văn hóa du lịch Thái của tỉnh Điện Biên, múa Xòe đang là một “sản phẩm du lịch” thu hút khách tham quan trong và ngoài nước không những làm phong phú thêm đời sống văn hóa Thái mà còn góp phần mang lại nguồn thu nhập cho bà con trong dịch vụ du lịch cộng đồng.
Hàng năm, từ nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa, sự tài trợ của Quỹ Đan Mạch, đã có nhiều dự án về bảo tồn dân ca, dân vũ và truyền dạy nhạc cụ dân tộc, trong đó có nghệ thuật Xòe Thái. Từ nguốn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia, ngành VHTTDL đã đầu tư, hỗ trợ cho nhà văn hóa bản những phương tiện như tăng âm, loa đài, trống...phục vụ sinh hoạt của đồng bào.
Để việc lập hồ sơ đảm bảo theo quy định của UNESCO, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh có ý kiến bằng văn bản về hai nội dung sau:
1. Về chủ trương triển khai lập hồ sơ “Nghệ thuật Xòe Thái”;
2. Đề xuất đăng ký nhận nhiệm vụ chủ trì, đăng cai lập hồ sơ.
Văn bản trả lời của Ủy ban nhân dân các tỉnh đề nghị gửi về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (qua Cục Di sản văn hóa) trước ngày 13 tháng 6 năm 2016 để tổng hợp và hoàn thiện./.

Gia Linh