19 tác phẩm được tặng thưởng về lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật xuất bản năm 2022

PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương phát biểu tại buổi lễ.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thế Kỷ, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương nhấn mạnh: Tặng thưởng của Ban Bí thư Trung ương Đảng cho các tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật hàng năm là một sự kiện văn hóa thu hút sự quan tâm của giới văn hóa, văn nghệ cả nước, bao gồm các lực lượng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật; đông đảo những người sáng tạo văn học, nghệ thuật; các cơ quan tuyên truyền, quảng bá; đông đảo công chúng yêu mến, quý trọng văn hóa, văn nghệ. Đến nay, tặng thưởng hàng năm của Hội đồng ngày càng có chất lượng cao hơn, có sức thuyết phục và sức lan tỏa sâu rộng hơn, thực sự là một Tặng thưởng danh giá và uy tín mang tầm quốc gia.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương trao tặng thưởng Mức A cho GS.TS, NGND Mã Giang Lân.

Tặng thưởng lần thứ 9 có 87 công trình, sách, bài viết được lựa chọn từ các Hội chuyên ngành văn học, nghệ thuật Trung ương và địa phương; các nhà xuất bản, các cơ quan báo chí gửi đến Hội đồng và được tiếp tục sàng lọc, thẩm định qua quy trình 4 bước sơ khảo và chung khảo, trong số đó có 16 công trình, tác phẩm nghiên cứu, lý luận, phê bình về văn hóa nói chung; 31 công trình, tác phẩm thuộc lĩnh vực nghệ thuật; 40 công trình, tác phẩm thuộc lĩnh vực văn học.

Theo ông Nguyễn Thế Kỷ, đề tài, nội dung, tiêu điểm của các công trình, tác phẩm được tặng thưởng năm nay đều bám sát sự vận động của văn học, nghệ thuật nước nhà; gắn văn hóa, văn nghệ với đời sống rộng lớn của đất nước; quan tâm nhiều hơn đến các giá trị truyền thống và hướng tới những vấn đề, những giá trị mới, phương pháp mới của thế giới hiện đại; vấn đề thẩm mĩ, quan điểm, sắc thái thẩm mĩ; vấn đề triết lý nhân sinh; giải quyết hài hòa sự phát triển của đời sống nghệ thuật và đời sống xã hội đa dạng hơn, phong phú hơn; làm gì, làm thế nào để tạo động lực và sức sáng tạo mới cho văn hóa, văn nghệ; sự phát triển của văn hóa, văn nghệ trong thời kỳ toàn cầu hóa, kỷ nguyên số, kinh tế thị trường; khát vọng sáng tạo tác phẩm đỉnh cao và trách nhiệm của văn nghệ sĩ và cả cách “ứng xử” của đội ngũ những người làm công tác lãnh đạo, quản lý văn hóa, văn nghệ, nhất là trước các vấn đề, hiện tượng mới, khó, nhạy cảm.

“Phần lớn các công trình, tác phẩm được tặng thưởng lần này đều đạt mức cao giá trị học thuật, nghệ thuật; có đóng góp mới và thiết thực về lý luận và thực tiễn; có tác dụng tích cực gợi mở, dẫn đường cho hoạt động văn học, nghệ thuật, góp phần định hướng thẩm mỹ và và tiếp nhận của công chúng; tham gia có hiệu quả phản bác các quan điểm sai trái, lệch lạc trong lĩnh vực văn hóa, văn nghệ”, đồng chí Nguyễn Thế Kỷ nhận định.

Theo Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương, bên cạnh những ưu điểm vẫn còn một số hạn chế, bất cập cần khắc phục. Đó là có không ít tác phẩm chỉ mới dừng lại ở góc độ lý luận cơ bản và phản ảnh thực tiễn một cách chung chung, hướng nghiên cứu còn dàn trải; phần phân tích, lý giải thiếu chiều sâu cần thiết; thiếu giải pháp khoa học và tính khả thi. Chưa nhiều các công trình, tác phẩm có được tính hệ thống, tính chuyên khảo, chuyên sâu; một số cuốn sách chỉ là sự tập hợp, tuyển chọn cơ học các bài viết riêng lẻ, thiếu tính logic, tính kết nối, thiếu chiều sâu lý luận; thiếu sự thẳng thắn, trực diện, trách nhiệm, nhất là tính chiến đấu trong phê bình.

Các tác giả, nhóm tác giả được trao thưởng mức C

Tại buổi lễ, Ban Tổ chức đã trao tặng thưởng mức A duy nhất được trao cho cuốn sách “Thơ - quan niệm và những sắc thái thẩm mỹ” của Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo nhân dân Mã Giang Lân.

4 tác phẩm được tặng thưởng mức B gồm: “Cải lương Sài Gòn 1955 - 1975”, tác giả NSND Trần Minh Ngọc; “Những tượng đài và hiện tượng văn chương Việt Nam hiện đại”, tác giả GS.TS Trần Đăng Suyền; “Những tiêu điểm thẩm mỹ thơ”, tác giả PGS.TS Hồ Thế Hà; “Những mạch nguồn phù sa”, tác giả Đoàn Hải Yến và các cộng sự.

10 tác phẩm được tặng thưởng mức C gồm: “Triết lý nhân sinh trong nghi lễ thờ cúng của người Ê-đê ở Buôn Ma Thuột”, tác giả  TS Mai Trọng An Vinh; “Du ký các vùng biển đảo Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX”, tác giả PGS.TS Nguyễn Hữu Sơn; “Bà hoàng trên đá - Chân dung nữ quý tộc trên điêu khắc Hậu Phật thế kỷ 16 - 18 ở Việt Nam”, tác giả Ths Vũ Thị Hằng; “Xử lý thông tin sai lệch, xuyên tạc trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận và văn học, nghệ thuật”, tác giả PGS.TS Đỗ Thị Thu Hằng; PGS.TS Lương Khắc Hiếu (đồng chủ biên); “Sự kiến tạo các nền nghệ thuật”, tác giả KTS Vũ Hiệp; “Kiến trúc và con người”, tác giả TS, KTS Trần Minh Tùng; “Nghệ thuật múa trong sân khấu Rô Băm và Dù Kê của người Khơ-me Nam Bộ”, tác giả TS Trần Thị Lan Hương; “Chút nắng phương Nam”, tác giả Phạm Phú Phong (chủ biên); Cụm bài: KTS Karl Friedrich Schinkel: "Không có hội họa, âm nhạc cứng nhắc thì cũng không có kiến trúc cứng nhắc" và “Từ Bắc Sơn mà ra”, tác giả KTS Đoàn Khắc Tình; “Tạo động lực, sức sáng tạo mới cho nhiếp ảnh Việt Nam”, tác giả Vũ Huyến.

Ban Tổ chức trao tặng thưởng cho 11 đơn vị báo chí, xuất bản có thành tích trong công tác tuyên truyền. 

4 tác phẩm được trao mức Khuyến khích gồm: “Quy hoạch và đô thị - Một góc nhìn”, tác giả KTS Trương Nam Thuận; “Đi tìm dấu vân chữ”, tác giả PGS.TS Hoàng Kim Ngọc; “Từ một vùng văn hóa”, tác giả Nguyễn Phương Hà; “Văn học Việt Nam trong kỷ nguyên số”, tác giả Phan Thị Hồng và các cộng sự.

Tại buổi lễ, Ban Tổ chức cũng đã trao tặng thưởng cho 11 cơ quan, đơn vị xuất bản, báo chí đã công bố nhiều tác phẩm, có thành tích tuyên truyền về công tác lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật năm 2022; trong đó có Ban Văn hóa - Văn nghệ, Báo Nhân Dân.

T.H